Museum van Bommel van Dam

Venlo
Museum van Bommel van Dam
  • Cultuur
  • Publiek
  • Transformatie
  • Interieur
  • Restauratie
  • Verduurzaming

In Venlo is een monumentaal postkantoor herbestemd tot huisvesting voor Museum van Bommel van Dam. BiermanHenket ontwierp zowel de renovatie, twee eigentijdse uitbreidingen en het interieur. Het concept - van visie, ontwerp tot uitvoering – is een hoogwaardige, duurzame transformatie voor een toekomstbestendig en uitnodigend museum.  

Het museum wenste een nieuwe huisvesting om grotere bezoekersaantallen te kunnen faciliteren en zich te manifesteren als culturele ontmoetingsplaats in de stad. Tegelijkertijd vroeg het in het centrum gelegen en voormalige postkantoor, een in 1938 door Rijksbouwmeester Hayo Hoekstra ontworpen rijksmonument, om een nieuwe bestemming. Gelegen aan een doorgaande route van de historische binnenstad naar het station, de nabijheid van een park én het Limburg Museum in de directe omgeving is ook een stedenbouwkundige visie verwerkt in het ontwerp. Het park is gelijktijdig aan de herbestemming doorgetrokken tot het museum en vormt hiermee een groene loper van het station richting de binnenstad. Zo zijn zowel het Limburg Museum als Museum van Bommel van Dam zichtbaar aan elkaar gekoppeld als museumkwartier in het museumpark.

Het gewenste uitnodigende karakter van het museum en de stedenbouwkundige visie hebben ervoor gezorgd dat het gebouw voor een groot deel publiek toegankelijk is ontworpen. Er is een openbare belevingsroute in het gebouw opgenomen die start op de begane grond. In deze open ruimte hangt een groot kunstframe die het actuele programma etaleert. Onderweg naar boven biedt de openbare route een kleine ‘teaser’ op de expositiezalen en eindigt op het dak: met een sculpturaal vormgegeven kunstvenster en een groen dakterras. Het museum beschikt naast een royale openbare route over een museumcafé, museumwinkel en ruim 1500 vierkante meter tentoonstellingsruimte. Ook een depot met stijlkamer, educatieve ruimte, auditorium, kunstuitleen, werkplaatsen en kantoor zijn in het gebouw ingepast.

  • Ontwerp: 2019
  • Opdrachtgever: Gemeente Venlo
  • Locatie: Venlo
  • Oplevering: 2021
1245
Entree in monumentale voorgevel en kunstvenster
1246
Entree met hangend kunstframe

Het monumentale postkantoor is voor de herbestemming naar museum optimaal verduurzaamd. In nauwe samenwerking tussen architect, bouwfysicus en installatie-adviseur is er een integraal ontwerp gemaakt. Dit heeft er bijvoorbeeld voor gezorgd dat het gebouw nu gasloos is en beschikt over een perfect museaal binnenklimaat mét behoud van de monumentale waarde; een van de uitdagingen bij de herbestemming van het gebouw. Lage temperatuurverwarming is regelbaar per ruimte, voor de vereiste klimaatcondities in depots en museumzalen is ook lage temperatuurkoeling toegepast. Een lucht-water warmtepomp zorgt voor opwekking van warmte en koude voor het gebouw en is zodanig opgezet dat een toekomstige koppeling van het naastgelegen gebouwencomplex mogelijk is. Het dak is geïsoleerd, kunststof kozijnen zijn vervangen voor aluminium kozijnen in renovatieprofiel naar origineel beeld en nieuwe voorzetwanden isoleren de binnenschil van het gebouw uit de dertiger jaren.

Ook nieuwe toevoegingen zijn duurzaam en circulair ontworpen. Het sculpturale kunstvenster, een van de twee nieuwe blikvangers van het museum, is aan de buitenzijde bekleed met aluminium shingles. Een volledig recyclebaar product, met een lange levensduur en lage onderhoudseisen. De vorm en de vouwen refereren aan enveloppen en daarmee aan de geschiedenis van het postkantoor.  De binnenzijde is afgewerkt met bamboe, waarbij dit materiaal de organische vorm naadloos volgt. Naast dit kunstvenster vormt de nieuwe parkentree de tweede, eigentijdse ingreep. Een in de tachtiger jaren gebouwd tussenlid op een hoek heeft plaats gemaakt voor een contrasterende, uitnodigende en transparante entree en is eveneens bekleed met gevouwen aluminium ‘enveloppen’.

De monumentale trappenhuizen zijn gerestaureerd en functioneren als logistieke spil van het gebouw. Deze trappen zijn aangevuld met een nieuwe stalen trap richting de kap. De trap is demontabel en gemaakt van prefab gesneden blauwstaal die op locatie in elkaar geschroefd zijn. Voor de interieurbekleding van onder meer de entreebalie en museumbar is een uniek en circulair product ontwikkeld. Regionaal bouwafval is gebruikt voor de fabricatie van de tegel. De geglazuurde afwerking is vervaardigd uit een restproduct van een lokale glasfabriek, zonder kunstmatige kleurstoffen. Het concept geldt voor alle toegepaste materialen: geanodiseerde aluminium shingles als gevelbekleding, bamboebekleding in het kunstvenster, blauwstalen trappen, biocomposiet entreepanelen tot gerecyclede stoffen luchtkanalen. Dit levert een natuurlijk kleurenpalet op, voor zowel interieur als exterieur.

1247
Expositieruimte op begane grond
1248
Museumcafé begane grond
1275
1276
Situatie ruimte Museumcafé voor renovatie
Musuemcafé na renovatie

'Voor de interieurbekleding van onder meer de entreebalie en museumbar is een unieke en circulaire geglazuurde tegel ontwikkeld.'

1249
Interieur Museumwinkel
1250
Detail unieke, duurzame bekleding interieurelement
1251
Zicht vanuit de eerste verdieping langs historische gevel en expositieruimtes
1238
Interieur expositie
1252
Interieur expositieruimte
1253
Interieur kelder met bank van Kiki van Eyck

'Een nieuwe stalen trap in het monumentale trappenhuis is demontabel - geschroefd, niet verlijmd - en gemaakt van prefab gesneden blauwstaal.'

1257
Doorkijk in trappenhuis naar twee verdiepingen
1264
Detail nieuwe stalen trap in monumentaal trappenhuis
1255
Open verdieping onder historische kap als expositieruimte
1273
1274
Situatie verdieping voor renovatie
Situatie verdieping na renovatie
1258
Interieur kunstvenster vanuit historische kap
1259
Interieur kunstvenster met zicht op binnenstad

'Een plek voor inspiratie en verbinding, laagdrempelig en uitnodigend waar ruimte is voor ontmoeting en debat: Museum van Bommel van Dam staat met de nieuwe locatie daarmee letterlijk en figuurlijk middenin de stad.'

Yvonne Segers, partner
1260
Gevel parkentree
1261
Detail gevelbekleding
1306
1305
1262
Zicht op hoek vanuit routing station (inrichting in voorjaar 2022 gereed)
1263
Vogelvluchtperspectief op dak met zicht op de verbinding tussen de parkentree en het kunstvenster

Vergelijkbare projecten

Meer informatie over dit project? Wij vertellen het u graag.