Museumkwartier

's Hertogenbosch
Museumkwartier
  • Cultuur
  • Publiek
  • Transformatie
  • Interieur
  • Nieuwbouw

Door de nieuwbouw voor het Stedelijk Museum 's-Hertogenbosch (sinds 2018 Design Museum Den Bosch) te combineren met de renovatie en uitbreiding van Het Noordbrabants Museum, is in de historische binnenstad van 's-Hertogenbosch een aaneengesloten museumkwartier ontstaan. Hedendaagse kunst is samengebracht met regionale kunst, cultuur en geschiedenis rondom de monumentale tuin van het voormalig provinciaal gouvernement. 

Deze monumentale tuin is het belangrijkste uitgangspunt geweest in het ontwerp voor het museumcomplex. De verschillende gebouwen en functies zijn als een kralensnoer rondom de tuin aaneengeregen. Bij een rondgang door de musea is de tuin telkens zichtbaar en fungeert als een oriëntatiepunt. Een deel van de museale route is vrij toegankelijk, waardoor de omsloten tuin een onderdeel van het openbaar stedelijk weefsel wordt.

  • Ontwerp: 2005-2008
  • Opdrachtgever: Provincie Noord-Brabant, Gemeente 's-Hertogenbosch
  • Locatie: 's-Hertogenbosch
  • Oplevering: 2012
710
Situatie Museumkwartier

Noordbrabants Museum

Het Noordbrabants Museum is sinds 1987 gehuisvest in het voormalig gouvernementeel paleis uit 1768. Het monumentale gebouw is volledig gerestaureerd. De oorspronkelijke structuur van het paleis is zoveel mogelijk teruggebracht. Er is een aaneenschakeling van stijlkamers met elk een eigen kleurstelling gevormd. In het voormalig koetshuis op het voorplein vindt de geautomatiseerde kaartverkoop plaats.

Bij de verbouwing van het paleis tot museum, heeft architect Wim Quist 25 jaar geleden twee museumvleugels gerealiseerd. Deze Quistvleugels zijn gerenoveerd en uitgebreid met nieuwe museumzalen en facilitaire ruimtes. Daarbij is zoveel mogelijk voortgebouwd op bestaande kwaliteiten: een heldere opeenvolging van tentoonstellingsruimten, noorderlicht door elegante sheddaken en verrassende doorzichten naar stad en tuin.

De nieuwe zalen worden omringd door zes museumwoningen die een blinde gevel aan het aangrenzende plein voorkomen. Deze woningen en de nieuwe zalen zijn uitgevoerd in donker metselwerk, waardoor het museumcomplex als vanzelfsprekend opgaat in het historische weefsel van de Bossche binnenstad.

709
Entree Noordbrabants Museum
123
Achtergevel paleis aan museumtuin

'De oorspronkelijke structuur van het paleis is zoveel mogelijk teruggebracht. Er is een aaneenschakeling van stijlkamers met elk een eigen kleurstelling gevormd.'

739
Verbindingsgang
742
Museale ruimte
115
Reconstructie stijlkamer
741
Garderobe
117
Gerestaureerde stijlkamer
113
Museale ruimte
114
Museale ruimte

Design Museum Den Bosch

Aan de overzijde van de paleistuin is een nieuw gebouw gerealiseerd voor het Design Museum Den Bosch. Het museum is opgebouwd uit uitkragende volumes die meedraaien met de bocht in de aangrenzende steeg. Het Design Museum Den Bosch heeft hier een eigen hoofdentree gekregen. Deze wordt van verre aangekondigd door de glinsterende, groenglazen gevel van het nieuwe volume: een opvallende, eigentijdse ingreep in een vergeten hoek van de binnenstad. Op de begane grond is een openbaar gebied met balie, auditorium en museumwinkel gerealiseerd. Een slingerende trap is de blikvanger die de bezoeker naar de twee bovenliggende tentoonstellingszalen leidt.

119
Binnentuin tussen De Griffie en Design Museum
120
Entree Design Museum
118
Sculpturale trap
125
Museale ruimte eerste verdieping
126
Museale ruimte tweede verdieping
124
Museumwinkel, corridor en binnentuin
122
Zicht op rode beuk en Design museum
756
Museumwinkel
755
Museumwinkel
754
Museumwinkel
753
Museumwinkel

Verbindingsgang

Beide musea en de gemeenschappelijke functies worden met elkaar verbonden door een centrale verbindingsgang. Deze hoge ruimte loopt langs Griffiegebouw en Statenzaal en heeft een glazen gevel aan de tuinzijde. Hier ligt een groot terras in de door MTD landschapsarchitecten opnieuw ingerichte museumtuin. De gaanderij is vrij toegankelijk, zodat je zonder kaartje door het museumcomplex kunt lopen, de museumwinkel kunt bezoeken of iets kunt drinken in het restaurant. De verbindingsgang smeedt de verschillende gebouwen en functies in het Museumkwartier tot een ruimtelijk geheel, terwijl het hedendaagse Design Museum en het monumentale Noordbrabants Museum hun eigen identiteit behouden. Met de realisatie van het Museumkwartier is een vergeten hoek van de historische binnenstad getransformeerd naar een uitnodigende wereld van kunst, cultuur, educatie en ontmoeting. Een rondgang door het complex van gebouwen met elk een eigen geschiedenis en architectuur, is een fascinerende ontdekkingstocht door ruimte en tijd.

121
Verbindingsgang met zicht op terras en tuin

Griffiegebouw

Tussen beide musea ligt het 19e-eeuwse neogotische gebouw van de voormalige Provinciale Griffie van architect Van Lokhorst. Hierin zijn gemeenschappelijke functies zoals een restaurant, vergaderruimtes, kantoorruimtes voor beide musea en een personeelskantine gevestigd. De voormalige Statenzaal zal worden gebruikt voor grote bijeenkomsten, huwelijksceremonies en andere feestelijke activiteiten. In het Griffiegebouw zijn ook Erfgoed Brabant en het Provinciaal Archief Bodemvondsten gehuisvest. Het gebouw is volledig gerestaureerd; in gangen en algemene ruimtes zijn daarbij de oorspronkelijke kleuren en materialen zoveel mogelijk teruggebracht.

744
Vernieuwde Statenzaal
712
Gerestaureerde gang
713
Gerestaureerde trap
714
Gerestaureerd plafond
750
Ruimte voor het Provinciaal Archief Bodemvondsten
36
Tijdelijk paviljoen voor de Jeroen Bosch-expositie

Project team

Janneke Bierman Yvonne Segers-van Wilderen Hubert-Jan Henket (oprichter) Jorg de Bie Armand Bos Henk van Laarhoven Kim de Man Mirjam Steins Rolf van Boxmeer Teresa van Rosmalen Jasper Dekker Bas van Duijnhoven

Vergelijkbare projecten

Meer informatie over dit project? Wij vertellen het u graag.